Zalecania WHO:
W celu prawidłowego użytkowania masek ochronnych i zmniejszenia ryzyka rozprzestrzeniania się koronawirusa COVID-19 WHO zaleca:
1. Przed założeniem maski umyj ręce wodą z mydłem lub płynem dezynfekcyjnym na bazie alkoholu.
2. Zakryj maską usta i nos, upewniając się, że dobrze przylega, a więc nie ma przerw między twarzą a maską.
3. Nie zsuwaj maseczki. Nie dotykaj twarzy ani powierzchni maski podczas jej noszenia – jeśli do tego dojdzie, umyj lub zdezynfekuj ręce.
4. Wymień maseczkę ochronną na nową, gdy ta obecnie noszona stanie się wilgotna – nie wolno używać ponownie maseczek jednorazowych.
5. Pamiętaj, aby prawidłowo ściągnąć maseczkę ochronną, zaczynając od tyłu (nie dotykaj frontu i zewnętrznej strony maseczki).
6. Po użyciu natychmiast wyrzuć maskę do zamykanego pojemnika na śmieci i umyj ręce wodą z mydłem lub środkiem dezynfekcyjnym.
Jak prawidłowo nosić maseczkę?
Certyfikowane maseczki o skuteczności filtracji bakteryjnej na poziomie 95-99% mogą uchronić przed chorobą infekcyjną – taką jak COVID-19 czy grypa. Ale jest jeden warunek: muszą być zakładane, ściągane i noszone właściwie. Jak nosić maseczkę prawidłowo? Wystarczy zastosować się do zasad, określonych m.in. przez WHO. Omawiamy je szczegółowo poniżej.
Jaką nosić maseczkę: chirurgiczną, ochronną?
Aby nie tylko dopełnić obowiązku zakrywania ust oraz nosa w trakcie epidemicznych obostrzeń, ale także realnie obniżyć ryzyko zarażenia się wirusem, należy po pierwsze wybrać odpowiednią maskę, a po drugie nosić ją właściwie.
Najwyższy poziom bezpieczeństwa zapewniają certyfikowane maseczki chirurgiczne (medyczne) i ochronne (z kategorii FFP). Wśród maseczek FFP można znaleźć maski wielorazowe i ich noszenie wymaga zastosowania się do kilku dodatkowych wytycznych. Podstawowe zasady dotyczące zakładania, zdejmowania i noszenia maseczek są natomiast jednakowe. Zachęcamy również do zapoznania się z poradnikiem: Jaką maskę wybrać.
Jak prawidłowo nosić maseczkę – białą czy niebieską stroną?
Wciąż pojawia się wiele wątpliwości dotyczących tego, którą stroną nosić maseczkę. W przypadku większości maseczek chirurgicznych mamy stronę niebieską (lub też w innym kolorze – np. zielonym, szarym) i stronę białą. Część kolorowa jest warstwą zewnętrzną o właściwościach hydrofobowych, a jej zadaniem jest odpychać cząsteczki wody płynów ustrojowych, w których obecne są patogeny. Strona biała, wewnętrzna, jest odpowiedzialna za absorbowanie wilgoci z wydychanego powietrza.
Maseczkę zakładamy niebieską (kolorową) stroną na zewnątrz, białą do wewnątrz. Wtedy obie te warstwy mogą spełniać swoje funkcje. W maseczkach jest także obecna trzecia warstwa – środek maseczki wypełnia filtr, np. typu meltblown, który zapewnia filtrację bakteryjną. Górna część maski to ta z usztywniaczem.
Często jednak pojawia się problem, jak nosić maseczki jednorazowe, gdy obie strony są w tym samym kolorze. Wtedy należy zwrócić uwagę na szwy oraz usztywniacz (drucik) – oba te elementy znajdują się po wewnętrznej stronie maski.
Jak prawidłowo nosić maseczkę chirurgiczną – krok 1 – zakładanie maski
Przede wszystkim maseczkę należy założyć przed wejściem na obszar o zwiększonym ryzyku (np. do sklepu, urzędu, autobusu) – nie zaś będąc już w środku.
1. Przed nałożeniem maseczki należy zdezynfekować dłonie środkiem na bazie alkoholu lub umyć je solidnie ciepłą wodą z mydłem (minimum 30 sekund). W obu wypadkach trzeba pamiętać o całej powierzchni rąk, czyli uwzględnić także czubki palców oraz przestrzeń między palcami. W ten sposób minimalizujemy ryzyko przeniesienia drobnoustrojów z rąk na maseczkę.
- Maseczkę należy zawsze zakładać nową, nieużywaną, a wcześniej upewnić się, że nie jest rozdarta, pęknięta czy w jakiś inny sposób uszkodzona.
- Osoby noszące okulary powinny też przed nałożeniem maseczki je ściągnąć lub unieść i oprzeć na głowie. Dopiero gdy maska jest założona, można je ubrać.
2. Maseczkę najlepiej chwycić za gumki (lub troki). Następnie należy przyłożyć wewnętrzną stronę maski do twarzy, a gumki założyć na uszy (troki zawiązać). Nie należy dotykać środkowej części maseczki.
3. Kolejno maseczkę należy rozciągnąć jak harmonijkę. Od góry powinna zachodzić niemal na nasadę nosa (znajdować się tuż pod oczami), a od dołu sięgać pod brodę. Podczas rozciągania należy chwycić za górny i dolny brzeg maseczki, dotykając jej w możliwie najmniejszym stopniu.
4. Drucik maski należy dogiąć precyzyjnie do kształtu nosa, by dobrze przylegała do twarzy. Warto się też upewnić, że nie powstały żadne otwory – wolna przestrzeń między maseczką a twarzą.
Jak prawidłowo nosić maseczkę jednorazową – krok 2 – noszenie maski
Podczas noszenia maseczki przede wszystkim:
- nie należy dotykać ani twarzy, ani maski – jeśli tak się zdarzy, trzeba szybko zdezynfekować ręce lub umyć je ciepłą wodą i mydłem;
- nie należy zsuwać maseczki – maseczka musi zakrywać usta i nos; w ten sposób chronimy siebie i innych (zarazki wdychamy i wydychamy też nosem);
- gdy maska stanie się wilgotna, należy wymienić ją na nową, stosując się do wszystkich wytycznych dotyczących jej zakładania i zdejmowania;
- należy też stosować się do pozostałych zasad oraz obostrzeń: częstego mycia rąk i utrzymywania dystansu społecznego.
Jak nosić maseczkę jednorazową prawidłowo – krok 3 – zdejmowanie maski
Po opuszczeniu miejsca publicznego czy po powrocie do domu maskę zdejmujemy – i w tym wypadku trzeba trzymać się kilku ważnych zasad.
1. Przed ściągnięciem maseczki należy zdezynfekować dłonie lub je umyć, przede wszystkim jeśli zdarzyło się dotykać maski lub powierzchni ogólnodostępnych (poręcze, lady, produkty w sklepie).
2. Maskę trzeba ściągnąć od tyłu – za gumki (troki). Nie należy dotykać jej zewnętrznej warstwy i frontu: to potencjalnie zakażona powierzchnia.
3. Zużytą maseczkę należy wyrzucić (wciąż trzymając ją za gumki) do kosza (powinien być to kosz zamykany). Nie wolno zostawiać zużytej maski na ogólnodostępnej powierzchni (np. blacie stołu, meblu).
4. Ponownie należy zdezynfekować dłonie preparatem na bazie alkoholu bądź je umyć, stosując się do wytycznych (30 sekund, cała powierzchnia). Nie wolno używać kolejny raz noszonej już maseczki jednorazowej.
Jak nosić maseczkę wielorazową?
Zasady zakładania, noszenia i ściągania maseczek wielorazowych są takie same jak w przypadku maseczek jednorazowych, np. chirurgicznych.
Oczywiście – zamiast wyrzucić maskę do kosza – trzeba jej przywrócić czystość. Ten proces zależy już natomiast od rodzaju maseczki i zasad dotyczących jej użytkowania. Na przykład niektóre maseczki FFP są przeznaczone do wielokrotnego użytku, ale po pewnym czasie trzeba je zdezynfekować w zalecany przez producenta sposób.
Z kolei maseczkę bawełnianą uważa się za „zużytą” już w momencie, gdy stanie się wilgotna. Trzeba ją wyprać w temperaturze minimum 60°C i wyprasować.
Warto również pamiętać, że noszenie maseczki bawełnianej nie zapewnia tak dobrej ochrony jak noszenie certyfikowanych maseczek ochronnych i medycznych.
Jak nosić maseczkę, żeby okulary nie parowały?
Okulary i maseczka to nieszczególnie dobrze dobrana para – parowanie szkieł jest po prostu niekomfortowe. Aby temu zapobiec, należy się upewnić, że maseczka ściśle przylega do twarzy, czyli że wydychane powietrze przechodzi przez nią, a nie ucieka górą. Przestrzeń między twarzą a maseczką można dodatkowo „uszczelnić” chusteczką higieniczną. Innym rozwiązaniem jest pokrycie okularów powłoką hydrofobową – należy wybrać specjalnie przeznaczony do tego celu preparat.
FAQ:
1. Jak prawidłowo nosić maseczkę jednorazową?
Maseczkę jednorazową należy zakładać tuż po dezynfekcji lub umyciu dłoni: chwycić za gumki, przyłożyć wewnętrzną stroną do twarzy, założyć gumki na uszy, rozciągnąć ją (chwytając na górną i dolną część maseczki) i dogiąć dobrze drucik, dopasowując do kształtu nosa. W trakcie noszenia maski nie wolno dotykać, a trzeba ją wyrzucić, gdy zrobi się wilgotna.
2. Jak prawidłowo nosić maseczkę – białą czy niebieską stroną na zewnątrz?
Maseczkę należy nosić niebieską (kolorową) stroną na zewnątrz. Należy stosować się do tej zasady, bo każda warstwa maseczki pełni inną funkcję.
3. Jakie maseczki ochronne nosić, aby uchronić się przed zachorowaniem?
Aby zapobiegać zachorowaniom, warto nosić maseczki medyczne oraz ochronne z certyfikatami – o skuteczności filtracji bakteryjnej powyżej 95%.